Ngày 11-9, tại tỉnh Nghệ An, Tòa án nhân dân tối cao tổ chức Hội nghị tổng kết thí điểm về đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại 16 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

 

    Dự hội nghị có các đồng chí: Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương; Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; Nguyễn Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An; đại diện thường trực Tỉnh ủy, Thành ủy các tỉnh, thành phố thí điểm về đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại Tòa án và đại diện một số Ban, Ngành ở Trung ương và địa phương.

Đồng chí Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị

    Thực hiện kết luận của Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương tại Thông báo số 121a-TB/BNCTW ngày 20-9-2018, Tòa án nhân dân tối cao đã tiếp tục và mở rộng thực hiện thí điểm về đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại Tòa án nhân dân 16 tỉnh, thành phố (Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Cần Thơ, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, Thái Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đồng Nai, Bình Dương và Long An).

 

    Sau gần 10 tháng thực hiện thí điểm, các Trung tâm hòa giải, đối thoại tại Tòa án của 16 tỉnh, thành phố đã hòa giải thành, đối thoại thành được 36.985, đạt tỷ lệ 78,08%).Như vậy, số vụ việc hòa giải thành, đối thoại thành của các Trung tâm Hòa giải, đối thoại tại 16 tỉnh, thành phố là 36.985 vụ, việc đã giúp các Tòa án thực hiện thí điểm không phải thụ lý 36.985 vụ, việc. Trong số các vụ hòa giải, đối thoại thành, có 32.994 vụ việc về hôn nhân và gia đình (đạt tỷ lệ 89,2%); 3.125 vụ án về dân sự (đạt tỷ lệ 8,45%), 459 vụ án về kinh doanh, thương mại (đạt tỷ lệ 1,24%), 300 khiếu kiện hành chính (đạt tỷ lệ 0,82%), 107 vụ án về lao động (đạt tỷ lệ 0,29%). Đối với những vụ việc hòa giải không thành, đối thoại không thành (9.169 vụ việc), qua quá trình giải quyết tại Trung tâm, các hòa giải viên, Đối thoại viên cũng đã giải thích pháp luật cho đương sự, giúp các bên tranh chấp, khiếu kiện củng cố được đầy đủ hồ sơ khởi kiện, nhận thức đúng đắn hơn về vụ việc, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết án sau này của Tòa án, tránh việc phải yêu cầu đương sự sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện, đơn yêu cầu.

 

    Một số tỉnh, thành phố có số lượng vụ việc hòa giải thành, đối thoại thành cao như Hà Nội 5.487 vụ việc, Thành phố Hồ Chí Minh 5.189 vụ việc, Bình Dương 4.263 vụ việc, Khánh Hòa 3.094 vụ việc.

 

    Một số Trung tâm hòa giải, đối thoại tại Tòa án nhân dân cấp huyện có số lượng vụ, việc được hòa giải, đối thoại, số lượng hòa giải thành, đối thoại thành cao, điển hình là Trung tâm hòa giải, đối thoại quận Bình Tân thành phố Hồ Chí Minh hòa giải thành, đối thoại thành được 1.198 vụ việc/1.231 tổng số vụ việc được hòa giải, đối thoại, đạt tỷ lệ là 97,31%; Trung tâm hòa giải, đối thoại huyện Thuận An, tỉnh Bình Dương hòa giải thành, đối thoại thành được 1.033 vụ việc/ 1.048 vụ việc, đạt tỷ lệ là 98,57%; Trung tâm hòa giải, đối thoại thành phố Nha Trang tỉnh Khánh Hòa hòa giải thành, đối thoại thành được 1285 vụ việc/ 1.321 vụ việc, đạt tỷ lệ là 97,27%.

 

    Hòa giải, đối thoại thành công, không cần phải thông qua con đường tố tụng tại Tòa án, sẽ giảm tải công việc và áp lực đối với công tác xét xử của Tòa án; hạn chế khiếu kiện hành chính kéo dài qua nhiều cấp; tiết kiệm được chi phí, công sức, thời gian của Nhà nước và cơ quan, tổ chức, cá nhân.

 

    Giải quyết tranh chấp bằng phương thức hòa giải, đối thoại sẽ ngăn ngừa được những tiêu cực; góp phần xây dựng Tòa án trong sạch, vững mạnh; xây dựng đội ngũ Thẩm phán thanh liêm.

 

    Việc giải quyết tranh chấp bằng phương thức hòa giải, đối thoại là một phương thức giải quyết phù hợp với xu thế của thời đại, thúc đẩy giao lưu dân sự, kinh tế phát triển; nâng cao hình ảnh, uy tín quốc gia trên bình diện quốc tế.

 

    Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương đánh giá cao kết quả công tác cùng những giải pháp mang tính đột phá để nâng cao chất lượng xét xử của Tòa án nhân dân các cấp. Ban cán sự đảng, lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã chủ động, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành; đề ra nhiều chủ trương với những giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng xét xử và hiệu quả cải cách tư pháp. Kết quả thực hiện chiến lược cải cách tư pháp trong hệ thống Tòa án đã có những bước phát triển mới, đạt được những thành tựu quan trọng. Tổ chức, bộ máy, chức năng, nhiệm vụ của Tòa án nhân dân đã được đổi mới, hoàn thiện, trong đó đã khẳng định Tòa án nhân dân là cơ quan thực hiện quyền tư pháp; đổi mới cách thức tổ chức phiên tòa, nâng cao chất lượng tranh tụng trong xét xử. Công tác công khai hóa bản án, phát triển án lệ được triển khai đã mang lại hiệu quả tích cực, góp phần minh bạch hóa hoạt động của Tòa án, bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.

 

    Ghi nhận những kiến nghị của Tòa án nhân dân, đồng chí đề nghị Tòa án nhân dân các cấp tiếp tục nỗ lực phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, trong đó có nhiệm vụ tăng cường công tác hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại Tòa án; chủ động, tích cực phối hợp với cơ quan thẩm tra hoàn thiện hồ sơ dự án Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án để trình Quốc hội, bám sát tiến độ trình dự thảo Luật ra Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8 và dự kiến thông qua tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV đảm bảo chất lượng, hiệu quả, khả thi. Đồng chí bày tỏ tin tưởng, hệ thống Tòa án nhân dân sẽ tiếp tục phát huy hơn nữa những kết quả đã đạt được trong thời gian qua và triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, trong đó có việc xây dựng mô hình hòa giải, đối thoại tại Tòa án.