Vừa qua, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Bình tổ chức tổng kết việc thực hiện thí điểm về đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết các tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính tại Tòa án.

 

    Thực hiện thí điểm đổi mới, tăng cường hòa giải, đối thoại trong giải quyết tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính, mặc dù gặp không ít khó khăn và thời gian triển khai gấp nhưng với tinh thần cố gắng, quyết tâm cao, việc triển khai thí điểm đã được thực hiện nghiêm túc, bài bản, đồng bộ và kịp thời. Các Hòa giải viên, Đối thoại viên nhanh chóng tiếp thu quy trình, quy định về hòa giải, đối thoại theo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cáo, tiếp thu kinh nghiệm của các đồng chí Thẩm phán. Do đó, việc triển khai thí điểm tại Thái Bình đã được tổ chức thành công và thu được những kết quả nổi bật. Các hòa giải viên, đối thoại viên thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình hòa giải, đối thoại theo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao tại công văn 310/TANDTC-PC ngày 11/10/2018 và các văn bản hướng dẫn có liên quan. Sau khi nhận đơn khởi kiện vụ án dân sự, đơn khởi kiện vụ án hành chính và các tài liệu chứng cứ kèm theo, Tòa án chuyển đơn cho Trung tâm hòa giải, đối thoại, trừ trường hợp vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, vụ việc không được hòa giải, đối thoại theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự, Luật tố tụng hành chính hoặc đương sự đề nghị không hòa giải, đối thoại tại Trung tâm hòa giải, đối thoại. Giám đốc Trung tâm hòa giải, đối thoại của tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thái Bình xử lý đơn và giao cho Hòa giải viên, đối thoại viên giải quyết; đồng thời phân công Thẩm phán theo dõi vụ việc đó. Thẩm phán và Hòa giải viên, đối thoại viên cùng nghiên cứu hồ sơ khởi kiện, trao đổi về những vấn đề pháp lý cần lưu ý khi tiến hành hòa giải, đối thoại. Sau đó Hòa giải viên, đối thoại viên thực hiện việc hòa giải, đối thoại theo trình tự đã được quy định.

 

    Qua 10 tháng triển khai thực hiện thí điểm, 05 Trung tâm hòa giải, đối thoại tại tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thái Bình đã nhận 1.720 đơn khởi kiện. Số vụ việc người khởi kiện, người yêu cầu, đương sự không đồng ý hòa giải, đối thoại tại Trung tâm 573 vụ việc. Tổng số đơn thụ lý của Trung tâm: 1.147 vụ việc. Tổng số vụ việc Trung tâm đã giải quyết: 1.147 vụ việc. Số vụ việc hòa giải thành, đối thoại thành: 797 vụ việc. Số vụ việc hòa giải không thành, đối thoại không thành: 350 vụ việc. Tỷ lệ % các vụ việc đã giải quyết trên tổng số đơn thụ lý của Trung tâm: 100%. Tỷ lệ % kết quả hòa giải thành, đối thoại thành trên tổng số đơn thụ lý của Trung tâm: 69,5%. Tỷ lệ % hòa giải thành của từng loại vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động và tỷ lệ đối thoại thành các vụ việc hành chính trên tổng số vụ việc đã đã thụ lý của từng loại vụ việc cụ thể như sau: dân sự: 27,7%; hôn nhân gia đình: 77,1%; kinh doanh thương mại, lao động: 22,5%, hành chính: 10%.

 

    Quá trình hoạt động, Hòa giải viên, Đối thoại viên thực hiện đúng nguyên tắc, quy trình hòa giải, đối thoại theo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao, hòa giải thành nhiều vụ việc khó khăn, phức tạp. Tỷ lệ vụ việc hòa giải thành, đối thoại thành của từng Hòa giải viên, đối thoại viên trên tổng số vụ việc được phân công giải quyết là: 69,5%. Một số trung tâm có tỷ lệ số vụ hòa giải thành cao như Trung tâm hòa giải, đối thoại tại Tòa án nhân dân huyện Đông Hưng (tỷ lệ hòa giải thành 165 vụ/191 vụ đạt 86,4%), Trung tâm hòa giải, đối thoại tại Tòa án nhân dân huyện Tiền Hải (tỷ lệ hòa giải thành 114 vụ/140 vụ đạt 81,4%). 

 

    Hầu hết các Trung tâm đều hoạt động tốt, 2/5 Trung tâm hòa giải, đối thoại có số lượng vụ việc tiếp nhận, thụ lý cao (Trung tâm tại Tòa án nhân dân thành phố Thái Bình: 401 vụ việc, trung tâm tại Tòa án nhân dân huyện Thái Thụy: 351 vụ việc). Một số trung tâm hòa giải, đối thoại đã hòa giải thành được nhiều tranh chấp dân sự và kinh doanh thương mại như: Trung tâm tại Tòa án nhân dân Thành phố Thái Bình ( hòa giải thành được 14 vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại); Trung tâm tại Tòa án nhân dân huyện Thái Thụy ( hòa giải thành được 13 vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại).

 

    Các Trung tâm hòa giải, đối thoại tại Tòa án được điều hành hoạt động khoa học, hiệu quả, có sự phối hợp chặt chẽ với Tòa án nơi thực hiện thí điểm đã tập trung hòa giải thành, đối thoại thành nhiều vụ tranh chấp dân sự, kinh doanh thương mại phức tạp. Ví dụ điển hình là 05 vụ tranh chấp dân sự của 05 hộ dân tại tổ 33, phường Trần Lãm, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình khởi kiện Công ty Cổ phần dịch vụ tổng hợp Sông Trà yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng vì cho rằng việc xây dựng nhà văn phòng và Trung tâm thương mại của Công ty Cổ phần dịch vụ tổng hợp Sông Trà gây lún nứt công trình xây dựng của các hộ dân. Trong quá trình làm việc tại Trung tâm hòa giải, các hộ dân đều đưa ra yêu cầu bồi thường cao, về phía Công ty Cổ phần dịch vụ tổng hợp Sông Trà cho rằng đơn vị không có trách nhiệm bồi thường. Sau khi được các hòa giải viên phân tích, hòa giải, các bên đã tìm được tiếng nói chung, thống nhất mức bồi thường và đề nghị Tòa án công nhận kết quả hòa giải thành giữa các đương sự.