Trả lời: Bắt đầu từ 01-7-2019, tất cả các đối tượng cán bộ, công chức, sĩ quan quân đội, công an đều thuộc diện phải kê khai tài sản, thu nhập. Đây là điểm mới của Luật phòng, chống tham nhũng năm 2018 chính thức có hiệu lực.

 

    Theo quy định tại Luật này, cán bộ, công chức phải ghi rõ ràng, đầy đủ, chính xác, trung thực các loại tài sản, thu nhập, biến động và nguồn gốc của chúng và không chỉ tài sản, thu nhập của bản thân người đó mà của vợ hoặc chồng, con chưa thành niên, công chức cũng phải kê khai và chịu trách nhiệm trước pháp luật về những gì bản thân đã kê khai. 

Quốc hội thông qua Luật phòng, chống tham nhũng năm 2018 tại Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIV. (Ảnh quochoi.vn)

    Theo đó, nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập (Điều 33 Luật phòng, chống tham nhũng năm 2018) quy định: Người có nghĩa vụ kê khai phải kê khai tài sản, thu nhập và biến động về tài sản, thu nhập của mình, của vợ hoặc chồng, con chưa thành niên theo quy định của Luật này. Người có nghĩa vụ kê khai phải kê khai trung thực về tài sản, thu nhập, giải trình trung thực về nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm theo trình tự, thủ tục quy định tại Luật này và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc kê khai tài sản, thu nhập.

 

    Đối với các loại tài sản, thu nhập mà cán bộ, công chức bắt buộc phải kê khai được nêu rõ tại Điều 35, đó là: (1) Tài sản, thu nhập phải kê khai bao gồm: Quyền sử dụng đất, nhà ở, công trình xây dựng và tài sản khác gắn liền với đất, nhà ở, công trình xây dựng; Kim khí quý, đá quý, tiền, giấy tờ có giá và động sản khác mà mỗi tài sản có giá trị từ 50.000.000 đồng trở lên; Tài sản, tài khoản ở nước ngoài; Tổng thu nhập giữa 02 lần kê khai. (2) Chính phủ quy định mẫu bản kê khai và việc thực hiện kê khai tài sản, thu nhập quy định tại Điều này.

 

    Mặc dù việc kê khai tài sản là nghĩa vụ bắt buộc đối với mỗi cán bộ, công chức nhưng thực tế không thiếu các trường hợp cố tình kê khai không trung thực và quy định mới của Luật phòng, chống tham nhũng năm 2018 nêu rõ nếu cán bộ, công chức kê khai tài sản, thu nhập không trung thực sẽ bị thôi việc. 

 

    Tại Điều 47 đã xác định rõ về quyền và nghĩa vụ của người được xác minh tài sản, thu nhập, như sau: Giải trình về tính trung thực, đầy đủ, rõ ràng của bản kê khai, nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm. Cung cấp thông tin liên quan đến nội dung xác minh khi có yêu cầu của Tổ xác minh tài sản, thu nhập và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin đã cung cấp; thực hiện đầy đủ, kịp thời yêu cầu của Tổ xác minh tài sản, thu nhập, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong quá trình xác minh tài sản, thu nhập. Chấp hành quyết định xử lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về kiểm soát tài sản, thu nhập; khiếu nại quyết định, hành vi của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong xác minh tài sản, thu nhập khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình; tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong xác minh tài sản, thu nhập. Được phục hồi danh dự, khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, được bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm pháp luật của người xác minh tài sản, thu nhập gây ra theo quy định của pháp luật.

 

    Điều 51 Luật phòng, chống tham nhũng 2018 cũng nêu rõ, tùy vào tính chất, mức độ vi phạm mà cán bộ, công chức sẽ bị xử lý hành vi kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực bằng các hình thức kỷ luật, đó là:

 

    1. Người ứng cử đại biểu Quốc hội, người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân mà kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực thì bị xóa tên khỏi danh sách những người ứng cử.

 

    2. Người được dự kiến bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, phê chuẩn, cử giữ chức vụ mà kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực thì không được bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, phê chuẩn, cử vào chức vụ đã dự kiến.

 

    3. Người có nghĩa vụ kê khai không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này mà kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, bị xử lý kỷ luật bằng một trong các hình thức cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc hoặc bãi nhiệm; nếu được quy hoạch vào các chức danh lãnh đạo, quản lý thì còn bị đưa ra khỏi danh sách quy hoạch; trường hợp xin thôi làm nhiệm vụ, từ chức, miễn nhiệm thì có thể xem xét không kỷ luật.

 

    4. Quyết định kỷ luật được công khai tại cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi người bị xử lý kỷ luật làm việc.

 

    Như vậy, nếu cán bộ, công chức không kê khai tài sản một cách trung thực thì hình thức xử phạt cao nhất bị áp dụng là buộc thôi việc hoặc bãi nhiệm. Do đó, công chức nói riêng và các đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản nói chung cần nâng cao ý thức, tự giác và trung thực trong việc này.