Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Nam: Kết quả công tác cải cách tư pháp 05 năm qua

05 năm qua (2011-2015), lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Nam tiếp tục quán triệt, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp theo tinh thần Nghị quyết 49-NQ-TW và Kết luận số 92-KL/TW của Bộ Chính trị, thông qua tổ chức Hội nghị kiểm sát viên hai cấp để quán triệt những chủ trương của Đảng, những quy định mới của Nhà nước về tổ chức hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân trong giai đoạn mới; những biện pháp để nâng cao chất lượng công tố và triển khai Kết luận số 92-KL/TW của Bộ Chính trị về đổi mới tổ chức Tòa án, Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra theo yêu cầu cải cách tư pháp; thực hiện Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Bộ luật tố tụng dân sự, Luật tố tụng hành chính, Luật thi hành án hình sự, Luật thi hành án dân sự.

Một Hội nghị của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Nam

Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã xây dựng Nghị quyết để chỉ đạo xây dựng Kế hoạch thực hiện thống nhất trong ngành và phối hợp với các cơ quan hữu quan thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm về cải cách tư pháp; thực hiện đổi mới phương thức lãnh đạo của Ban cán sự đảng đối với hoạt động của cơ quan, công tác xây dựng Đảng trong ngành; phát huy tốt vai trò lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng và vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu tổ chức Đảng, chính quyền; phân định rõ công việc của tập thể Ban cán sự đảng, của Đảng ủy, của lãnh đạo cơ quan, thực hiện tốt phương châm hướng về cơ sở, phân công cán bộ lãnh đạo Viện trực tiếp theo dõi, nắm tình hình, chỉ đạo Viện kiểm sát nhân dân các huyện, thành phố, các phòng nghiệp vụ; định kỳ tổ chức kiểm tra đơn vị cơ sở để kịp thời giải quyết các vấn đề vướng mắc, tồn tại của cơ sở.

Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đã tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền bằng nhiều hình thức, trên trang thông tin điện tử của ngành và Hợp đồng phát sóng hàng tuần trên Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh về việc quán triệt, tổ chức thực hiện và kết quả thực hiện cải cách tư pháp theo Nghị quyết số 49-NQ/TW, tập trung tuyên truyền về chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân theo yêu cầu Cải cách tư pháp; về hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực hoạt động tư pháp ( sửa đổi, bổ sung Luật tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân, Bộ luật hình sự, Bộ luật tố tụng hình sự, Bộ luật dân sự, Bộ luật tố tụng dân sự, Luật tố tụng hành chính...); qua đó đã giúp cán bộ, Kiểm sát viên Viện kiểm sát hai cấp và nhân dân có nhận thức thống nhất về các chủ trương cải cách tư pháp của Đảng, Nhà nước; đồng thời phổ biến kịp thời các quan điểm chỉ đạo của lãnh đạo Viện KSND tối cao đối với hoạt động của ngành theo yêu cầu cải cách tư pháp.

Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra, trong 05 năm qua, đã tiến hành kiểm sát 6.883 tin báo tố giác tội phạm, Cơ quan điều tra đã giải quyết 6.643 tin, đạt tỷ lệ 96,5%. Viện kiểm sát hai cấp đã tích cực, chủ động tham gia sâu hơn vào quá trình điều tra, bám sát các hoạt động điều tra để làm rõ tội phạm, cùng chịu trách nhiệm với cơ quan điều tra về kết quả điều tra; kịp thời đưa ra các yêu cầu điều tra, chủ động phối hợp cùng với cơ quan điều tra tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình điều tra. Viện kiểm sát đã trực tiếp khởi tố 02 vụ và 06 bị can chuyển Cơ quan điều tra tiến hành điều tra, góp phần bảo đảm không để lọt tội phạm và người phạm tội, không làm oan người vô tội; tiến độ giải quyết vụ án đảm bảo thời hạn luật định, khắc phục tình trạng kéo dài thời hạn giải quyết vụ án.

Quán triệt chủ trương tăng cường tranh tụng tại phiên tòa theo tinh thần cải cách tư pháp và căn cứ pháp luật Viện kiểm sát hai cấp thực hiện việc thông qua kiểm sát điều tra và kiểm sát xét xử sơ thẩm để Kiểm sát viên nắm chắc hồ sơ từ khi khởi tố vụ án đến khi xét xử; lãnh đạo Viện kiểm sát tỉnh đã chỉ đạo toàn ngành tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm, kiểm sát viên tham gia phiên tòa kiểm tra, nghiên cứu kỹ hồ sơ, tính có căn cứ và hợp pháp của các tài liệu chứng cứ; trong quá trình xét xử tích cực, chủ động tham gia tranh luận, đối đáp với luật sư và các chủ thể khác tham gia tranh tụng tại phiên tòa đã góp phần tạo ra những chuyển biến tích cực trong công tác xét xử của Tòa án các cấp, phiên tòa được diễn ra dân chủ và bình đẳng hơn. Nhờ đó chất lượng tranh tụng của Kiểm sát viên tại các phiên tòa từng bước được nâng cao.

Lãnh đạo Viện đã tập trung lãnh đạo, tổ chức tốt việc thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp. Trong hoạt động kiểm sát điều tra, Viện KSND hai cấp thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra 4.789 vụ/6.424 bị can. Cơ quan điều tra đã giải quyết 4.503 vụ/ 6.174 bị can. Viện kiểm sát phải xử lý 3.558 vụ/6.189 bị can. Đã giải quyết 3.509 vụ/5.888 bị can, đạt tỷ lệ 98,62%.  Căn cứ vào quy định của pháp luật ngay từ khi khởi tố vụ án, Viện kiểm sát đã phân công Kiểm sát viên bám sát quá trình điều tra vụ án; kiểm sát chặt chẽ việc thu thập chứng cứ, lập hồ sơ vụ án của cơ quan điều tra, chấn chỉnh kịp thời các vi phạm trong quá trình điều tra, bảo đảm tỷ lệ khởi tố hình sự cao; việc khởi tố, bắt giam, giữ người phạm tội có căn cứ, đúng pháp luật; đã ban hành một số kiến nghị yêu cầu Cơ quan điều tra áp dụng biện pháp khắc phục và phòng ngừa vi phạm.

Trong hoạt động Kiểm sát xét xử hình sự, Viện KSND 2 cấp thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử theo thủ tục sơ thẩm 3.745 vụ; tổ chức 68 phiên tòa rút kinh nghiệm. Qua công tác kiểm sát xét xử, Viện kiểm sát 2 cấp đã ban hành 51 kháng nghị  (phúc thẩm 41, giám đốc thẩm 10). Đã phối hợp với Công an, Tòa án giải quyết 205 vụ án điểm và xét xử lưu động 1.026 vụ nhằm phục vụ tình hình chính trị địa phương và tuyên truyền pháp luật cho nhân dân.

Trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, lãnh đạo Viện đã tổ chức tiến hành 218 cuộc kiểm sát trực tiếp Nhà tạm giữ và 18 cuộc kiểm sát Trại tạm giam. Qua đó đã ban hành 236 kết luận, trong đó có một số yêu cầu cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong công tác tạm giữ, tạm giam.

Viện Kiểm sát  hai cấp phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiến hành kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam tại 16 Nhà tạm giữ Công an huyện và Trại tạm giam Công an tỉnh, qua kiểm tra, giám sát đã ban hành 17 kết luận, 12 kiến nghị yêu cầu chấn chỉnh các vi phạm.

Viện kiểm sát hai cấp kiểm sát chặt chẽ việc ra quyết định thi hành án và đưa bị án đi thi hành, việc hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù. Trong kỳ đã thi hành 5.282 bị án/5.318 bị án phải thi hành.

Công tác kiểm sát thi hành án dân sự: Viện kiểm sát hai cấp kiểm sát việc thi hành 28.485 việc/779 tỷ đồng trên tổng số 31.362 việc/2.027,591 tỷ đồng, đạt 90,8%. Bên cạnh đó có nhiều biện pháp tăng cường công tác kiểm sát việc thi hành các bản án, quyết định dân sự của Tòa án; phối hợp cùng cơ quan thi hành án khắc phục tình trạng các bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật nhưng chậm được đưa ra thi hành; đồng thời có nhiều đổi mới trong việc giải quyết các đơn thư khiếu nại thuộc thẩm quyền.

Nhìn chung toàn ngành Kiểm sát đã triển khai thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong việc thực hiện Chiến lược Cải cách tư pháp, vượt qua khó khăn, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ, trong đó, đã chủ động, sắp xếp, bố trí cán bộ, tập trung kiểm sát chặt chẽ việc giải quyết các vụ án, vụ việc, chú trọng kiểm sát các bản án, quyết định của Tòa án; tích cực, chủ động tham gia các phiên tòa, phiên họp giải quyết vụ án hành chính, vụ việc dân sự ở các giai đoạn sơ thẩm, phúc thẩm và giám đốc thẩm theo quy định của pháp luật. Qua công tác kiểm sát giải quyết các vụ án, vụ việc, Viện kiểm sát đã kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu khắc phục một số vi phạm, nhờ đó chất lượng kháng nghị của Viện kiểm sát các cấp ngày càng được nâng cao; tỷ lệ kháng nghị được Tòa án chấp nhận tăng hơn nhiều so với những năm trước.

Một số kết quả nêu trên thật đáng ghi nhận đối với ngành Kiểm sát Quảng Nam trong giai đoạn 2011- 2015, trong thời gian tới đây với việc tổ chức triển khai Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2014 và các luật khác có liên quan là cơ hội tốt để  ngành Kiểm sát Quảng Nam phấn đấu đạt nhiều thành tích tốt hơn.

Lê Kim Từ               

(Ban Nội chính Tỉnh ủy Quảng Nam)