Ngày 16-8, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (Ban Chỉ đạo) đã tổ chức Phiên họp thứ 14 dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo để kiểm điểm, đánh giá kết quả sau 05 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo và đề ra nhiệm vụ trọng tâm công tác thời gian tới; đánh giá kết quả công tác 07 tháng đầu năm và đề ra nhiệm vụ những tháng cuối năm 2018. 

 

    Đồng chí Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trình bày báo cáo, trong đó nhấn mạnh kết quả 05 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo:

 

     1- Sau 05 năm thành lập, Ban Chỉ đạo đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, có nhiều đổi mới cả về nội dung và phương thức hoạt động; làm việc rất nghiêm túc, trách nhiệm, bài bản, nền nếp, phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ, hiệu quả. Ban Chỉ đạo đã xác định những nhiệm vụ trọng tâm, chọn những khâu yếu, việc khó, có nhiều khó khăn, vướng mắc để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo; đồng thời chú trọng các giải pháp mang tính lâu dài, căn cơ, đồng bộ, tạo bước tiến vượt bậc, toàn diện trong công tác phòng, chống tham nhũng; tham nhũng đang từng bước được kiềm chế và có chiều hướng thuyên giảm; góp phần tăng cường, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân với Đảng, Nhà nước. Cụ thể là:

    - Ban Chỉ đạo đã đưa một số vụ án, vụ việc tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp vào theo dõi, chỉ đạo ở 03 cấp độ để tập trung chỉ đạo xử lý nghiêm minh, với nguyên tắc: “Không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”; hình thành cơ chế chỉ đạo xử lý các vụ án tham nhũng, kinh tế; ban hành cơ chế phối hợp giữa cơ quan tố tụng Trung ương và địa phương; phân công các đồng chí Thường trực Ban Chỉ đạo thực hiện chế độ thường xuyên hội ý, giao ban để chỉ đạo tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế. Trong tổng số 68 vụ án, 57 vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, đến nay đã kết thúc điều tra, truy tố và đưa ra xét xử sơ thẩm 40 vụ án/500 bị cáo, với các mức án nghiêm khắc, đúng quy định của pháp luật, rất nghiêm minh nhưng cũng rất nhân văn; trong đó có nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, kể cả những vụ án tồn đọng kéo dài từ nhiều năm trước đã được chỉ đạo xử lý dứt điểm. 

 

    Ban Chỉ đạo đã lựa chọn những khâu yếu, việc khó, có nhiều vướng mắc trong công tác PCTN để tập trung chỉ đạo tháo gỡ, những lĩnh vực trọng tâm để kiểm tra, giám sát, đôn đốc. Nhất là, đã chỉ đạo khắc phục việc cho hưởng án treo không đúng quy định của pháp luật đối với các bị cáo phạm tội tham nhũng; khắc phục những vướng mắc trong công tác giám định tư pháp; nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng; tổ chức 40 Đoàn công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc công tác PCTN tại 15 cấp ủy, tổ chức đảng ở Trung ương và 63 ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương, qua kiểm tra, giám sát, đôn đốc đã kiến nghị 404 nhóm vấn đề về hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật, chỉ đạo xử lý 452 vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế; chỉ đạo kiểm tra chuyên đề về PCTN trong lĩnh vực thuế và hải quan; rà soát hoạt động tín dụng tại các ngân hàng thương mại nhà nước; chỉ đạo rà soát các kết luận thanh tra, kiểm toán. 

Toàn cảnh Phiên họp

    - Tập trung chỉ đạo tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán để phát hiện, xử lý nghiêm minh các sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước, góp phần đắc lực nâng cao hiệu quả công tác PCTN. Từ năm 2013 đến nay, cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật hơn 4.300 cán bộ, đảng viên do tham nhũng, cố ý làm trái; qua thanh tra, kiểm toán đã kiến nghị thu hồi, xử lý hơn 400 ngàn tỷ đồng và 18.525 ha đất, chuyển 515 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang cơ quan có thẩm quyền để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kiểm tra, làm rõ, kết luận, quyết định thi hành kỷ luật và đề nghị Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư kỷ luật nghiêm minh nhiều tổ chức đảng và đảng viên là cán bộ cao cấp của Đảng, Nhà nước vi phạm, cả đương chức và đã nghỉ hưu (từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII đến nay đã thi hành kỷ luật 56 cán bộ diện Trung ương quản lý). 

    - Tích cực chỉ đạo tham mưu, đề xuất Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành hơn 60 nghị quyết, chỉ thị, quy định để tăng cường công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và PCTN, nhất là: Chỉ thị 50-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; Kết luận số 10-KL/TW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X); Quy định số 85-QĐ/TW của Bộ Chính trị về kiểm tra, giám sát việc kê khai tài sản của cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý; Quy định số 102-QĐ/TW của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm; Quy định số 105-QĐ/TW của Bộ Chính trị về phân cấp quản lý cán bộ và bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử... Chỉ đạo xây dựng, trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ quốc hội ban hành 113 Luật, pháp lệnh, 90 Nghị quyết về các lĩnh vực quản lý kinh tế - xã hội và PCTN. 

 

    - Tập trung chỉ đạo đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, giáo dục về PCTN; công khai kết quả kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế; những vấn đề nhạy cảm, dư luận quan tâm, giúp định hướng tốt dư luận xã hội và cũng thể hiện sự công khai, minh bạch của Đảng, Nhà nước trong xử lý tham nhũng; quan tâm chỉ đạo, tạo điều kiện để báo chí phát huy vai trò tích cực trong phát hiện, xử lý tham nhũng. Chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên tăng cường giám sát các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, gây nhiều bức xúc trong nhân dân. Ban Chỉ đạo đã tổ chức 02 Hội nghị toàn quốc (năm 2014 và năm 2018) để tổng kết, đánh giá về công tác PCTN; chỉ đạo tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa X) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN, lãng phí.

 

    - Ban Chỉ đạo quan tâm xây dựng, thực hiện nghiêm quy chế làm việc, chương trình, kế hoạch công tác; hoạt động nền nếp, bài bản, theo đúng chức năng, nhiệm vụ; tổ chức 14 Phiên họp và 06 Cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo. Đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện các hoạt động của Ban Chỉ đạo. Các đồng chí Phó Trưởng Ban Chỉ đạo tổ chức nhiều cuộc hội ý, làm việc để chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế. Các Thành viên Ban Chỉ đạo làm việc công tâm, khách quan, tích cực, trách nhiệm, sâu sát, quyết liệt trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao. Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo có nhiều nỗ lực, cố gắng, đổi mới, chủ động, sâu sát, quyết liệt trong tham mưu, đề xuất cũng như trong phục vụ các hoạt động của Ban Chỉ đạo.

 

    Kết quả trên khẳng định, chủ trương thành lập Ban Chỉ đạo trực thuộc Bộ Chính trị, do đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng Ban và tái lập Ban Nội chính Trung ương làm nhiệm vụ Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo là quyết định đúng đắn, cần thiết, kịp thời, tạo được sự đồng thuận và niềm tin trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; phát huy hiệu quả tích cực trong công tác PCTN.

Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng kết luận Phiên họp

    2- Kết quả công tác 07 tháng đầu năm 2018, Ban Chỉ đạo đã nghiêm túc triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo Chương trình công tác; hầu hết các công việc được thực hiện theo kế hoạch, có việc vượt yêu cầu đề ra. Đó là: 

 

    - Chỉ đạo xây dựng, trình Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành 12 văn bản về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và PCTN; Quốc hội ban hành 07 Luật, 08 Nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 102 nghị định, 30 quyết định về quản lý kinh tế - xã hội và PCTN. 

 

    - Tập trung chỉ đạo tăng cường kiểm tra, giám sát; thi hành kỷ luật 235 đảng viên vi phạm về tham nhũng, cố ý làm trái; 30 đảng viên vi phạm về kê khai tài sản, thu nhập, trong đó có 01 tổ chức Đảng và 14 đảng viên diện Trung ương quản lý; khẩn trương kết luận thanh tra và kiến nghị xử lý nghiêm sai phạm đối với 05 dự án gây thất thoát, thua lỗ kéo dài, dư luận xã hội quan tâm theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo.

 

    - Chỉ đạo các cơ quan tố tụng Trung ương và địa phương đẩy nhanh tiến độ, kết luận điều tra 11 vụ/170 bị can; ban hành cáo trạng truy tố 11 vụ/112 bị can; đưa ra xét xử sơ thẩm 16 vụ/163 bị cáo; xét xử phúc thẩm 09 vụ/76 bị cáo. Đặc biệt, đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đưa ra xét xử nghiêm minh, kịp thời 05 vụ án tham nhũng, kinh tế rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm⁽¹⁾. Kết quả kê biên, thu hồi tài sản, khắc phục hậu quả trong các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế đạt tỷ lệ cao⁽²⁾. 

 

    - Tổ chức tốt Hội nghị toàn quốc công tác PCTN và chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện kết luận của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo tại Hội nghị. Chỉ đạo đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về PCTN.

 

    - Các Thành viên Ban Chỉ đạo đã tích cực triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo Chương trình công tác năm 2018 của Ban Chỉ đạo; quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc công tác PCTN tại các bộ, ngành, địa phương. Ban Nội chính Trung ương - Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo đã chú trọng tham mưu, giúp Ban Chỉ đạo xây dựng và tổ chức thực hiện Chương trình công tác năm 2018; chủ động hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra công tác PCTN tại 17 cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức ở Trung ương và 24 địa phương.

 

    Phát biểu kết luận Phiên họp, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư, Trưởng Ban Chỉ đạo biểu dương, đánh giá cao Ban Nội chính Trung ương - Cơ quan Thường trực của Ban chỉ đạo đã chuẩn bị tài liệu cho Phiên họp công phu, chu đáo, trách nhiệm và có chất lượng. 

    Sau 05 năm thành lập, trong đó có 2,5 năm của nhiệm kỳ mới và có 07 tháng của đầu năm nay 2018, Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN đã có nhiều cố gắng, nỗ lực, đổi mới cả về nội dung và phương thức hoạt động, làm việc trách nhiệm, nghiêm túc và thu được nhiều kết quả cụ thể, nhờ đó mà công tác PCTN đã có một bước tiến mạnh, tham nhũng đã từng bước được kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi, có chiều hướng thuyên giảm. Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội. 

Đồng chí Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trình bày dự thảo báo cáo tại Phiên họp

    Từ những kết quả đạt được và tồn tại, hạn chế qua 05 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo, có thể rút ra một số kinh nghiệm sau: Trước hết do chúng ta có quyết tâm cao, đồng thuận lớn, chỉ đạo và thực hiện quyết liệt với cách làm phù hợp, bài bản, nền nếp, có nhiều sáng tạo, đổi mới theo nguyên tắc làm bước nào chắc bước đó, dễ trước, khó sau, rõ đến đâu xử lý đến đó, kỷ luật Đảng trước, kỷ luật hành chính sau. Các bước, các khâu được làm chặt chẽ, các cơ quan chức năng phối hợp nhịp nhàng, theo đúng chức năng, nhiệm vụ, không chồng chéo, “đúng vai, thuộc bài. Thứ hai, việc xử lý vừa qua rất nghiêm khắc nhưng cũng rất nhân văn, có lý có tình, không đao to búa lớn, nhưng tâm phục, khẩu phục, làm quyết liệt nhưng giữ được ổn định, kết hợp xây và chống, chống và xây, ngăn chặn, phòng ngừa, mở đường cho đối tượng sửa chữa, tiến bộ, thúc đẩy hoàn thành nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội, được dư luận đồng tình, ủng hộ cao. Thứ ba là xây dựng và thực hiện cách thức, lề lối làm việc của Ban chỉ đạo một cách khoa học, chặt chẽ, phân công trách nhiệm rõ ràng, sinh hoạt nề nếp. Thứ tư là phát hiện và xử lý dứt điểm những “khâu yếu, việc khó” đã được phát hiện trong quá trình làm mấy năm qua, như án treo nhiều, giám định, điều tra chậm, thu hồi tài sản ít. Thứ năm, công tác thông tin ngày càng công khai, minh bạch, kịp thời, nhận được sự đồng tình, ủng hộ, cổ vũ, động viên của đông đảo cán bộ, đảng viên, nhân dân, tạo ra hiệu ứng tốt trong xã hội, “lò nóng lên rồi, thành phong trào, xu thế rồi thì không thể cưỡng lại được”. Các cơ quan thông tin đại chúng đã vào cuộc rất tích cực, chủ động và có nhiều cách làm sáng tạo, góp phần tạo thành phong trào, xu thế chống tham nhũng, tiêu cực trong toàn xã hội. Thứ sáu, tập thể Ban Chỉ đạo đoàn kết, thống nhất, quyết tâm cao, tích cực, trách nhiệm, quyết liệt trong chỉ đạo. Ban Nội chính Trung ương - Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo có nhiều cố gắng trong khắc phục khó khăn, chủ động, sâu sát và có nhiều đổi mới trong thực hiện nhiệm vụ, tham mưu, đề xuất có hiệu quả đối với Ban Chỉ đạo.

 

    Đồng chí Trưởng Ban Chỉ đạo cũng thống nhất phương hướng, nhiệm vụ những tháng cuối năm 2018 tập trung vào các nhiệm vụ sau: (1) Chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả Kết luận Hội nghị toàn quốc công tác PCTN; các văn bản, quy định mới của Đảng, Nhà nước về PCTN; chỉ đạo quyết liệt, tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong công tác PCTN ở địa phương, cơ sở; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp; (2) Chỉ đạo xây dựng, hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội và PCTN, nhất là sửa đổi Luật PCTN, Luật Công an nhân dân; ban hành Luật bảo vệ bí mật nhà nước; rà soát, đánh giá việc thi hành Luật giám định tư pháp để có cơ sở đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp; (3) Chỉ đạo khẩn trương hoàn thành kết luận thanh tra việc cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn, Dự án mở rộng Nhà máy gang thép Thái Nguyên giai đoạn II, Dự án mở rộng Nhà máy Đạm Hà Bắc và các vụ việc theo yêu cầu của Thường trực Ban Chỉ đạo; hoàn thành việc rà soát các kết luận thanh tra, kiểm toán một số dự án gây thất thoát, thua lỗ kéo dài, dư luận xã hội quan tâm; kiểm tra công tác luân chuyển, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ trong phạm vi cả nước; thanh tra chuyên đề quản lý, sử dụng quỹ bảo hiểm y tế, mua sắm thuốc chữa bệnh và trang thiết bị y tế; Ủy ban kiểm tra Trung ương tiến hành kiểm tra một số cấp ủy cấp huyện và cơ sở có dấu hiệu vi phạm để chấn chỉnh công tác kiểm tra, kỷ luật đảng ở cơ sở; (4) Tập trung chỉ đạo để kết thúc điều tra 10 vụ án; ban hành cáo trạng truy tố 07 vụ án; xét xử sơ thẩm 10 vụ án; xét xử phúc thẩm 08 vụ án; xử lý 32 vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; (5) Triển khai có hiệu quả Kế hoạch kiểm tra, giám sát năm 2018 của Ban Chỉ đạo. Các Thành viên Ban Chỉ đạo cần tiếp tục quan tâm kiểm tra, đôn đốc công tác PCTN tại các bộ, ngành, địa phương được phân công theo dõi, phụ trách; (6) Tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về PCTN. Tập trung nghiên cứu, xây dựng, hoàn thành các Đề án theo Chương trình công tác của Ban Chỉ đạo.

 

    Tổng Bí thư lưu ý cần quan tâm đến “tâm trạng xã hội hiện nay là lo lắng và mong muốn làm sao phải duy trì và đẩy mạnh công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, không được làm yếu đi mà phải tiếp tục cuộc chiến đấu này, còn gian khổ, lâu dài, và phải làm tốt hơn nữa”. Do đó, cần tập trung khắc phục các điểm yếu, khâu yếu đã chỉ ra, đó là tình trạng “trên nóng dưới lạnh”, nhũng nhiễu, “tham nhũng vặt”…; thực hiện tốt chương trình công tác năm 2018, chuẩn bị chu đáo chương trình công tác năm 2019 với tinh thần làm liên tục. Các cơ quan phải nắm chắc đang làm việc gì, việc nào làm trước, việc nào làm sau, bài bản nhằm đẩy mạnh và làm tốt công tác PCTN hơn nữa.

 

    Ban Chỉ đạo thống nhất kết thúc chỉ đạo xử lý đối với 07 vụ án, 05 vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo; 02 vụ án thuộc diện Ban Nội chính Trung ương theo dõi, đôn đốc; 30 vụ án, 23 vụ việc thuộc diện tỉnh ủy, thành ủy chỉ đạo xử lý đã kết thúc việc giải quyết theo đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, bổ sung 01 vụ việc vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo.

(1) Gồm: (1) Vụ án “Tham ô tài sản, cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Tổng công ty xây lắp dầu khí Việt Nam; (2) Vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty cổ phần Bất động sản điện lực dầu khí Việt Nam (PVP Land); (3) Vụ án “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) liên quan việc góp vốn 800 tỷ đồng của PVN vào Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank); (4) Vụ án “Cố ý làm lộ bí mật Nhà nước” xảy ra tại thành phố Đà Nẵng và một số địa phương; (5) Vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Lạm quyền trong khi thi hành công vụ; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” xảy ra tại Công ty cổ phần phát triển, đầu tư Thái Sơn.    (2) Vụ Mobifone mua 95% cổ phần của AVG đã khắc phục số tiền trên 8.500 tỷ đồng; vụ án đánh bạc và tổ chức đánh bạc xảy ra ở Phú Thọ và một số địa phương bước đầu đã kê biên, thu giữ số tiền, tài sản trị giá hơn 1.400 tỷ đồng; các vụ án xảy ra tại PVC và PVN, bước đầu đã thu giữ hơn 65 tỷ đồng; vụ án Phan Văn Anh Vũ và đồng phạm hiện cơ quan điều tra đã kê biên, phong tỏa số tiền, tài sản trị giá hơn 850 tỷ đồng…).