Bộ Tư pháp vừa tổ chức cuộc họp liên ngành với Lãnh đạo Ban Nội chính Trung ương, Bộ Công an, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao để thống nhất cơ quan thường trực của Tổ tư vấn liên ngành về giám định tư pháp.

Theo Báo cáo tại cuộc họp, trong những năm qua, chất lượng và hiệu quả hoạt động giám định tư pháp đã được nâng lên một bước, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của hoạt động tố tụng; quản lý nhà nước về hoạt động giám định tư pháp có sự đổi mới, trong đó chú trọng tăng cường, phát huy trách nhiệm của các bộ, ngành chủ quản và cơ quan tiến hành tố tụng nhằm tạo cơ chế “cộng đồng trách nhiệm” của các bộ, ngành từ Trung ương đến địa phương đối với công tác giám định tư pháp.

Quang cảnh Hội nghị

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động giám định tư pháp vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc dẫn đến việc còn chậm tiến độ của một số vụ việc, vụ án, nhất là các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp mà dư luận quan tâm. Đặc biệt là những khó khăn, vướng mắc về giám định tư pháp do các cơ quan tiến hành tố tụng cấp Trung ương không thể thống nhất quan điểm trong quá trình xử lý, giải quyết vụ án, cần phải có sự chỉ đạo, giải quyết của Ban Nội chính Trung ương, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. Ngoài ra, có những tồn tại, hạn chế về giám định tư pháp cần có sự tham mưu của liên ngành tố tụng và Bộ Tư pháp để đề xuất giải pháp ở tầm vĩ mô phục vụ cho Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng chỉ đạo giải quyết trong toàn quốc.
Vì vậy, Đề án tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp ban hành kèm theo Quyết định số 250/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 250) đã đề nghị Viện kiểm sát nhân dân tối cao chủ trì nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền thành lập Tổ tư vấn liên ngành về giám định tư pháp và là cơ quan thường trực của Tổ tư vấn liên ngành. Việc thành lập Tổ tư vấn liên ngành nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về giám định tư pháp, bảo đảm đáp ứng kịp thời, có chất lượng yêu cầu giám định của hoạt động điều tra, truy tố và xét xử, phục vụ cho việc giải quyết có hiệu quạ các vụ án trọng điểm, nhất là các án tham nhũng, kinh tế thuộc diện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. Đồng thời, bảo đảm tham mưu, đề xuất các giải pháp khắc phục những khó khăn, vướng mắc về giám định tư pháp ở tầm vĩ mô, phục vụ cho việc chỉ đạo giải quyết án tham nhũng, kinh tế của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng…

Các đại biểu tham dự cuộc họp đều tán thành sự cần thiết phải thành lập Tổ tư vấn liên ngành và nêu một số ý kiến chưa thống nhất về cơ quan thường trực. Phó Viện trưởng VKSNDTC Trần Công Phàn chỉ ra thực tiễn vừa qua rất nhiều vụ việc vướng ở khâu giám định tư pháp nên liên ngành đã ban hành Thông tư 01/2017 về việc quy định những trường hợp cần thiết phải trưng cầu giám định tư pháp trong giải quyết vụ án, vụ việc về tham nhũng, kinh tế. Với nhiệm vụ được giao trong Đề án 250, ông Phàn khẳng định Viện kiểm sát nhân dân tối cao sẵn sàng nhận nhiệm vụ nhưng cho rằng nếu làm sẽ không hiệu quả bằng giao cho Ban Nội chính Trung ương. Bởi để giải quyết vướng mắc giữa liên ngành về giám định tư pháp thì giao cho Ban Nội chính sẽ hợp lý hơn khi đây cũng là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, có vụ việc nào sẽ báo cáo Ban Chỉ đạo kịp thời.

Phát biểu tại cuộc họp, đồng chí Nguyễn Thái Học, Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương đánh giá cao vai trò, vị trí của Viện kiểm sát nhân dân tối cao - cơ quan kiểm sát hoạt động tư pháp nên đảm nhận là phù hợp. Để “quyết” được cơ quan thường trực của Tổ tư vấn liên ngành, cần thống nhất 3 vấn đề là vị trí, vai trò của công tác giám định tư pháp, quá trình thực hiện có vướng mắc, khó khăn gì, cơ quan nào sẽ phù hợp. Theo đó, công tác giám định tư pháp rất quan trọng, nếu công tác này có vấn đề thì điều tra, truy tố, xét xử cũng khó khăn nên sự cần thiết thành lập Tổ tư vấn liên ngành là nhiệm vụ không thể lùi được. Chia sẻ lý lẽ phân tích được nêu trong việc chọn cơ quan thường trực, nhiệm vụ này nằm trong mục nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về giám định tư pháp, trong nội dung đó cũng nói Tổ tư vấn chỉ là đầu mối để tổng hợp, nghiên cứu, tham mưu, không phải cơ quan giúp việc cho Ban Chỉ đạo. Bởi thế, với chức năng là cơ quan kiểm sát hoạt động tư pháp, Viện kiểm sát nhân dân tối cao làm sẽ là phù hợp, khi đầu vào của “truy tố” là “điều tra”, đầu ra “truy tố” là “xét xử”. Ban Nội chính là cơ quan của Đảng, quá trình điều tra, truy tố, xét xử thì Ban Nội chính cũng không biết được hồ sơ, không phát hiện kịp thời được như cơ quan tố tụng.

Đồng chí Trần Tiến Dũng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp cho rằng, Đề án 250 về tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp đã giao cho các cơ quan nhiệm vụ nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền thành lập Tổ tư vấn liên ngành về giám định tư pháp. Tổ này gồm đại diện Ban Nội chính Trung ương, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp và đề nghị Viện kiểm sát nhân dân tối cao là cơ quan thường trực. Thứ trưởng nhấn mạnh chức năng của Tổ tư vấn liên ngành là làm đầu mối tổng hợp, nghiên cứu, tham mưu cho Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng các giải pháp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn về giám định tư pháp trong quá trình chỉ đạo, giải quyết án tham nhũng và Tổ hoạt động kiêm nhiệm. Tán thành quan điểm Ban Nội chính là cơ quan của Đảng nên Thứ trưởng đề nghị trước mắt thống nhất triển khai theo đúng nhiệm vụ đã giao tại Đề án 250, trong quá trình triển khai mà gặp phải khó khăn, vướng mắc mới báo cáo lên Chính phủ.

                                                                                        An Như

                                                                                     (Bộ Tư pháp)