Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp ủy các cấp, công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Ðảng trong nhiệm kỳ Ðại hội XII đã có bước tiến mạnh với nhiều chuyển biến rõ rệt và đạt kết quả quan trọng toàn diện.

 

    Công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá tích cực, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, giữ vững ổn định chính trị, trật tự kỷ cương, thúc đẩy kinh tế - xã hội của đất nước phát triển nhanh và bền vững; củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân với Ðảng và Nhà nước.

Kỳ họp 48 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương

    Thông qua công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Ðảng đã góp phần khắc phục kịp thời những hạn chế, yếu kém; từng bước kiềm chế, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", tình trạng tham nhũng, "lợi ích nhóm", "tư duy nhiệm kỳ", tha hóa quyền lực trong một bộ phận cán bộ, đảng viên; đồng thời, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Ðảng, tăng cường sự đoàn kết thống nhất trong Ðảng, xây dựng hệ thống chính trị liêm chính, hành động, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Ðảng nhằm thực hiện thành công mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

 

 

    Các cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp đã nghiêm túc tổ chức thực hiện nghiên cứu, quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ XII về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp ủy các cấp đã kịp thời ban hành chương trình, kế hoạch, nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế, kết luận để triển khai thực hiện. Nhận thức của cấp ủy, tổ chức đảng, trước hết là người đứng đầu cấp ủy về vị trí, vai trò, mục đích, ý nghĩa và tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát đã được nâng lên.

 

    UBKT Trung ương và UBKT các cấp đã tăng cường thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát với tinh thần quyết tâm, quyết liệt, "chủ động, chiến đấu, giáo dục, hiệu quả"; giám sát "mở rộng", kiểm tra "có trọng tâm, trọng điểm"; không chờ kết quả của công tác điều tra, thanh tra; có lúc, có việc, công tác kiểm tra của UBKT đi trước làm cơ sở, "mở đường" cho công tác thanh tra, điều tra của các cơ quan bảo vệ pháp luật. UBKT các cấp đã tập trung kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, làm rõ đến đâu, kết luận và xử lý đến đó, làm vụ nào ra vụ ấy, làm bài bản, khoa học, làm đến nơi, đến chốn.

 

    Công tác kiểm tra, giám sát đã góp phần tích cực vào kết quả thực hiện Nghị quyết Ðại hội XII, các nghị quyết của Ðảng, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Ðảng của các địa phương, đơn vị. Qua công tác kiểm tra, giám sát đã kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót trong lãnh đạo, quản lý, những bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật để đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền bổ sung, sửa đổi cho phù hợp. Sự phối hợp giữa công tác kiểm tra, giám sát của Ðảng với công tác giám sát, thanh tra, kiểm toán của Nhà nước ngày càng chặt chẽ, hiệu quả.

 

    Công tác nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng được UBKT Trung ương và UBKT các cấp quan tâm, thực hiện có nhiều đề tài, đề án chất lượng cao, đóng góp chung cho công tác lý luận của Ðảng và đề xuất, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, ban hành các chủ trương, nghị quyết, chính sách, quy định cho phù hợp, đáp ứng yêu cầu công tác xây dựng Ðảng và công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.

 

    Ðạt được kết quả nêu trên có một số nguyên nhân và kinh nghiệm như sau:

 

    Một là: Có sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, quyết liệt, vừa khẩn trương, tích cực, vừa bài bản, chặt chẽ của Ban Chấp hành Trung ương, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, nhất là sự chỉ đạo trực tiếp, toàn diện, cụ thể, kiên quyết của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng ngay từ đầu nhiệm kỳ.

 

    Hai là: Kế thừa kinh nghiệm, truyền thống của ngành, UBKT Trung ương đã tập trung tham mưu Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cụ thể hóa Nghị quyết Ðại hội XII của Ðảng; sửa đổi, bổ sung, ban hành nhiều văn bản quan trọng về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng làm cơ sở, căn cứ thực hiện thống nhất trong toàn Ðảng, tạo điều kiện thuận lợi cho cấp ủy, UBKT các cấp triển khai thực hiện nhiệm vụ trong tình hình mới.

 

    Ba là: UBKT Trung ương đã chủ động, tập trung cho việc tăng cường kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm trên cơ sở thông tin từ nguồn tin cậy, có căn cứ và kết hợp kiểm tra thường xuyên với kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, giám sát chuyên đề; làm bài bản, chặt chẽ, khoa học, đến đâu chắc đến đó.

 

    Bốn là: Chú trọng công tác giám sát để phát hiện sớm, ngăn ngừa, kịp thời, xử lý từ đầu, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành vi phạm lớn, vi phạm của một người trở thành vi phạm của nhiều người, giám sát phải mở rộng, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm.

 

    Năm là: Phải chú trọng vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng và nhất là người đứng đầu trong công tác kiểm tra, giám sát; thường xuyên chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra bảo đảm chất lượng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

 

    Sáu là: Tăng cường sự chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ của UBKT cấp trên đối với UBKT cấp dưới, nhất là trong các vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, lĩnh vực nhạy cảm, quan trọng và xử lý vi phạm về tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, "lợi ích nhóm", suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.

 

    Bảy là: Phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các cơ quan chức năng của Ðảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội để kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý và công khai kết quả xử lý tổ chức, cán bộ, đảng viên có vi phạm.

 

 

    Bên cạnh những kết quả, nỗ lực cố gắng của các cấp, ngành, địa phương và UBKT các cấp, công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng còn một số hạn chế, khuyết điểm cần được thẳng thắn đánh giá và tập trung khắc phục trong giai đoạn tiếp theo. Ðó là, kết quả thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp tuy có chuyển biến nhưng chưa đồng đều, chưa toàn diện, chất lượng, hiệu lực, hiệu quả còn hạn chế, có nơi chuyển biến chậm, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình hiện nay; việc tự kiểm tra, tự phát hiện và xử lý vi phạm trong nội bộ đảng bộ, chi bộ, cơ quan, đơn vị vẫn là khâu yếu.

 

    Theo đó, một số UBKT chưa coi trọng và tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, kiểm tra tài chính cơ quan tài chính cấp ủy cùng cấp, giám sát cấp ủy viên cùng cấp, kiểm tra cách cấp; việc thu hồi, xử lý tiền, tài sản vi phạm qua kiểm tra còn lúng túng, hiệu quả chưa cao; tình trạng "trên nóng, dưới lạnh" còn diễn ra ở nhiều nơi; công tác nắm tình hình địa bàn chưa chắc, chưa sâu, chưa kịp thời; một số vụ việc chưa dự báo đúng tình hình và chưa phân tích, đánh giá đúng bản chất sự việc; tính tự giác trong tự phê bình và phê bình, tính chiến đấu của một số cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên, nhất là đối tượng bị kiểm tra, xử lý kỷ luật còn hạn chế; công tác phối hợp giữa UBKT với các cơ quan liên quan trong công tác kiểm tra, giám sát có lúc, có việc chưa thường xuyên, chặt chẽ, hiệu quả chưa cao.

 

    Bên cạnh đó, cơ cấu ủy ban kiểm tra, tổ chức bộ máy cơ quan UBKT các cấp chưa thống nhất, một số quy định chậm được triển khai trên thực tế. Việc thực hiện thí điểm sắp xếp, hợp nhất cơ quan kiểm tra của Ðảng và thanh tra của Nhà nước theo Nghị quyết Trung ương 6, khóa XII bước đầu có gặp một số khó khăn, vướng mắc trong lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ. Năng lực, trình độ, bản lĩnh, kinh nghiệm và phương pháp công tác của một bộ phận cán bộ kiểm tra còn hạn chế.

 

 

    Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư luôn nhấn mạnh quan điểm tiếp tục tạo sự chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa về nhận thức và trách nhiệm về quyết tâm chính trị của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, ngành và cán bộ, đảng viên về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống tham nhũng, từ đó nâng cao đạo đức, danh dự, tinh thần trách nhiệm để mọi người "không còn muốn tham nhũng".

 

    Mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu, phải gương mẫu, đi đầu, có sự tự giác, thống nhất cao về ý chí và hành động trong công tác kiểm tra, giám sát để giữ gìn uy tín, củng cố niềm tin của nhân dân và phải công khai để nhân dân biết, ủng hộ và giám sát; phải kiên định, kiên quyết, kiên trì trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, không lùi bước trước bất cứ khó khăn nào; xây dựng và tổ chức thực hiện quy định về chế độ tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cấp ủy viên các cấp về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng để nâng cao nhận thức và thực hiện đúng vai trò, trách nhiệm.

 

    Song song là nhiệm vụ tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu xây dựng hoàn thiện hệ thống các quy định về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng; xây dựng hoàn thiện các quy định của pháp luật liên quan thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Ðảng; xây dựng, hoàn thiện thể chế về kinh tế - xã hội và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, từng bước hoàn thiện cơ chế phòng ngừa chặt chẽ gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực để "không thể tham nhũng"; hoàn thiện chế tài xử lý nghiêm minh, đồng bộ kỷ luật của Ðảng, kỷ luật hành chính và xử lý bằng pháp luật nghiêm minh để "không dám tham nhũng"; cơ chế đãi ngộ hợp lý với cán bộ, công chức, viên chức để "không cần tham nhũng"; cùng với các quy định, chính sách, pháp luật để xử lý nghiêm minh đối với những vi phạm, cần có cơ chế để bảo vệ, khuyến khích những cán bộ, đảng viên, người đứng đầu dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, mạnh dạn, đi đầu trong đổi mới vì sự phát triển của đất nước.

 

    Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa các cơ quan kiểm tra, thanh tra, điều tra, kiểm toán và các cơ quan quản lý nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội trong hoạt động kiểm tra, giám sát. UBKT các cấp tiếp tục tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cấp ủy cùng cấp sửa đổi, bổ sung, xây dựng ban hành mới quy chế phối hợp giữa UBKT với cơ quan điều tra, thanh tra, kiểm toán, viện kiểm sát, tòa án nhân dân và tổ chức thực hiện có chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi cơ quan theo hướng UBKT chủ trì phối hợp và điều phối thực hiện việc phối hợp…

 

    Yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Ðảng đặt ra nhiệm vụ đổi mới sự lãnh đạo, chỉ đạo thông qua việc ban hành đầy đủ, kịp thời các quy định của Ðảng về xây dựng Ðảng, công tác kiểm tra, giám sát và tổ chức nghiên cứu, quán triệt triển khai thực hiện và thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện trong thực tế. UBKT các cấp chủ động nắm tình hình để kịp thời phòng ngừa, phát hiện sớm dấu hiệu vi phạm để kiểm tra; thực hiện đồng bộ giữa công tác kiểm tra và công tác giám sát, chú trọng giám sát cấp ủy viên các cấp, cán bộ thuộc diện cấp ủy quản lý, cán bộ tham mưu chiến lược, trước hết là người đứng đầu, tập trung vào những nội dung trọng yếu, những lĩnh vực, địa bàn dễ phát sinh vi phạm; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý tình trạng thiếu gương mẫu, thiếu trách nhiệm, suy thoái, tham nhũng, "lợi ích nhóm".

 

    Ðổi mới, kiện toàn UBKT, tổ chức bộ máy và cơ quan UBKT đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp theo hướng chuyên nghiệp hóa, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Cán bộ kiểm tra phải có phẩm chất đạo đức cách mạng, có bản lĩnh chính trị, tính chiến đấu cao, có kinh nghiệm công tác xây dựng Ðảng, kỹ năng nghiệp vụ thuần thục, phương pháp công tác khoa học, dân chủ, thận trọng, chặt chẽ; nắm vững và thực hiện đúng các nguyên tắc, thẩm quyền, quy trình, thủ tục, cơ chế, chính sách, quy định của Ðảng và Nhà nước nhằm xây dựng Ðảng trong sạch, vững mạnh; không lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để trục lợi.

 

    Trong công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Ðảng, cần quan tâm đầu tư nghiên cứu cả ở tầm vĩ mô và vi mô; nâng cao khả năng dự báo về tình hình vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, nhất là những vi phạm mới do tác động của toàn cầu hóa, cơ chế thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế, sự phát triển nhanh chóng của khoa học - công nghệ mới... Tăng cường nghiên cứu, lý luận, tổng kết thực tiễn, học tập, trao đổi kinh nghiệm về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng với các đảng cộng sản và về giám sát, phản biện xã hội của một số nước trên thế giới.