Hội thảo về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương

Trong hai ngày 7 và 8-7, tại Hà Nội, Bộ Nội vụ tổ chức Hội thảo lấy ý kiến lần thứ 3 của các nhà quản lý về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Đồng chí Nguyễn Duy Thăng, Thứ trưởng Bộ Nội vụ kiêm Phó trưởng Ban soạn thảo dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương cho biết, việc hoàn thiện tổ chức bộ máy chính quyền các cấp được đặt ra từ nhiều năm nay, nhất là đối với hoạt động của bộ máy chính quyền địa phương trên nguyên tắc của một Nhà nước thống nhất, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, thông suốt. 

Quang cảnh Hội thảo

Tuy nhiên, Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân (HĐND) và Ủy ban nhân dân (UBND) các cấp năm 2003 hiện có những bất cập cần khắc phục như các quy định về chức năng, nhiệm vụ của các cấp chính quyền từ cấp tỉnh đến cấp xã về cơ bản là giống nhau; không phân biệt rõ thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu UBND; chưa phân biệt rõ chính quyền đô thị và nông thôn trong điều kiện hiện nay; cần tổng kết việc thí điểm không tổ chức HĐND quận, huyện, phường tại 10 tỉnh, thành phố đang thực hiện thí điểm để cấp có thẩm quyền quyết định cuối cùng về việc thí điểm này; mô hình tổ chức của đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được quy định trong Hiến pháp 2013; những điểm mới của Hiến pháp quy định liên quan đến chính quyền địa phương.

Một trong những yêu cầu bức thiết là sớm ổn định các đơn vị hành chính các cấp, hạn chế chia tách để tăng thêm các đơn vị hành chính. Theo thống kê, từ năm 1993 đến 2013, thì cứ 2 năm tăng thêm một đơn vị hành chính cấp tỉnh, mỗi năm tăng thêm khoảng 7 đơn vị hành chính cấp huyện và 60 đơn vị hành chính cấp xã. Đây cũng là yếu tố làm tăng biên chế, đơn vị hành chính trong  thời gian qua trên cả nước.

Qua thảo luận, các đại biểu cho ý kiến về một số điều trong dự án luật như phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng, phân chia đơn vị hành chính, nguyên tắc phân định về nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức chính quyền địa phương, mối quan hệ công tác, giám sát đối với chính quyền địa phương, thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền của  chính quyền địa phương. 

Theo đó quy định rõ các nhiệm vụ quyền hạn của HĐND, UBND trong Dự án Luật được quy định khái quát, các nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể theo từng lĩnh vực của chính quyền địa phương do các luật chuyên ngành điều chỉnh, đồng thời ra soát để đảm bảo đối với nhiệm vụ, quyền hạn đã giao cho cấp này thực hiện thì không giao cho cấp khác, giảm bớt nhiệm vụ, quyền hạn của  chính quyền cấp xã đã quy định tại Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003. 

Một trong những vấn đề mới đặt ra là phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương, giữa các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, phải xác định rõ nguyên tắc phân cấp, phân quyền, các nội dung phân cấp, phân quyền trong các lĩnh vực xây dựng, quy hoạch, kế hoạch và đầu tư, tài chính và ngân sách, quản lý đất đai và tài nguyên khoáng sản, quản lý bộ máy và quản lý công chức, quản lý các dịch vụ công...

Xây dựng các cơ chế bảo đảm thực hiện quyền tự chủ và tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc quyết định và tổ chức thực hiện những chính sách trong phạm vi được phân cấp.

Về tổ chức và hoạt động của UBND, các đại biểu thảo luận, bổ sung nhiều điểm mới như: quy định chi tiết hơn về số lượng, cơ cấu thành viên UBND, nguyên tắc hoạt động của UBND, phiên họp UBND, phạm vi, trách nhiệm giải quyết công việc của các thành viên UBND, mối quan hệ công tác của UBND, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND. Tăng cường tính công khai, minh bạch và đảm bảo sự tham gia của  Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân trong hoạt động của chính quyền địa phương.