Nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong theo dõi thi hành pháp luật

Bộ Tư pháp vừa tổ chức Hội thảo “Sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội trong công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật” với sự hỗ trợ của Viện Konrad Adenauer Stiftung, Cộng hòa Liên bang Đức (Viện KAS).

Tham dự Hội thảo có đại diện một số tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội ở Trung ương và một số địa phương, đại diện các Bộ, ngành, người làm công tác theo dõi thi hành pháp luật của  một số Sở Tư pháp, các chuyên gia, đại diện Viện KAS tại Hà Nội và đại diện một số đơn vị thuộc Bộ Tư pháp. Đồng chí Đinh Trung Tụng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp; bà Rabea.Brauer, Trưởng đại Viện KAS tại Việt Nam chủ trì Hội thảo.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, đồng chí Đinh Trung Tụng, Thứ trưởng Bộ Tư pháp nhấn mạnh, cùng với việc chú trọng đến công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, thì công tác tổ chức thi hành pháp luật cũng luôn được Nhà nước ta đặc biệt quan tâm, coi thi hành pháp luật là giai đoạn tiếp nối của công đoạn xây dựng văn bản pháp luật và là khâu then chốt trong quá trình thực hiện yêu cầu quản lý xã hội bằng pháp luật, theo pháp luật và duy trì kỷ cương phép nước trong nhà nước pháp quyền.

Các bản Hiến pháp năm 1946, năm 1960, năm 1992 và Hiến pháp mới năm 2013 cho thấy, nhiệm vụ về theo dõi thi hành pháp luật đều được ghi nhận và quy định trách nhiệm thực hiện công tác này. Nhất là Hiến pháp 2013 đã khẳng định rõ tổ chức thi hành và theo dõi việc thi hành pháp luật là trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ và của các chính quyền địa phương; đồng thời, cũng quy định Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội cũng như giám sát và phản biện xã hội. Bên cạnh đó, ngày 23/7/2012, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 59/2012/NĐ-CP về theo dõi tình hình thi hành pháp luật.

Nghị định cũng là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật, trong đó đã xác định sự tham gia của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp và nhân dân là một nguyên tắc theo dõi tình hình thi hành pháp luật. Tuy nhiên, thực tiễn thi hành pháp luật ở nước ta trong thời gian qua cho thấy, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác thi hành pháp luật vẫn còn có một số hạn chế nhất định. Nhiều lúc, nhiều nơi và trong nhiều lĩnh vực, pháp luật chưa được tổ chức thi hành kịp thời, đầy đủ; nhiều quy định của pháp luật chưa được thi hành một cách nghiêm minh, thống nhất; chưa huy động được sự tham gia của các tổ chức, cá nhân, nhất là sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội trong công tác theo dõi thi hành pháp luật.

Hội thảo đã thông qua 08 chuyên đề lý luận và thực tiễn liên quan đến vai trò, sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, các hiệp hội trong theo dõi tình hình thi hành pháp luật tại Trung ương và địa phương, kinh nghiệm quốc tế trong phát huy vai trò của tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp trong theo dõi tình hình thi hành pháp luật, cũng như trao đổi liên quan đến hoàn thiện quy định về thi hành văn bản quy phạm pháp luật trong dự thảo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật (hợp nhất).

Các ý kiến phát biểu tham luận tại hội thảo đều nhất trí về vai trò quan trọng và tích cực của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội trong việc tham gia theo dõi tình hình thi hành pháp luật. Đặc biệt trong bối cảnh Hiến pháp 2013 đã bổ sung chức năng, nhiệm vụ cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện giám sát và phản biện xã hội. Đây là nội dung quan trọng để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội phát huy uy tín và địa vị pháp lý của mình, góp phần làm cho công tác thi hành pháp luật và theo dõi thi hành pháp luật phát huy hiệu lực và hiệu quả.

Từ cơ sở kết quả của Hội thảo, Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội tiếp tục hoàn thiện các quy định về sự tham gia của các tổ chức, cá nhân trong theo dõi tình hình thi hành pháp luật trong dự thảo Thông tư quy định chi tiết thi hành Nghị định số 59/2012/NĐ-CP của Chính phủ ngày 23/7/2012 về theo dõi tình hình thi hành pháp luật. Đặc biệt ghi nhận ý kiến về các giải pháp nâng cao hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội trong theo dõi tình hình thi hành pháp luật.

                                                                                 Thu Hương

                                                                                 (Bộ Tư pháp)