Giải pháp cải cách thủ tục hành chính trong thực hiện dự án đầu tư

Ngày 23-8-2013, tại thành phố Hồ Chí Minh, Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính (TTHC) và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổ chức hội thảo "Giải pháp cải cách TTHC trong thực hiện dự án đầu tư” với sự tham dự của 150 doanh nghiệp.

Theo nghiên cứu, khảo sát của Tổ công tác liên ngành, quy trình TTHC thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất trong khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, doanh nghiệp phải mất khoảng 340 ngày. Đối với dự án đầu tư có sử dụng đất ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, doanh nghiệp phải mất 550-565 ngày cho các loại thủ tục. TTHC trong đầu tư đang là nút thắt, cản bước doanh nghiệp, làm mất cơ hội, hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp. 

Một trong những giải pháp nhằm xóa bỏ những rào cản thủ tục hành chính là nâng cao năng lực xử lý công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức

Theo Cục Kiểm soát TTHC, Bộ Tư pháp, từ năm 2011 đến tháng 6-2013 các Bộ, ngành đã hoàn thành việc đơn giản hóa 3.606 TTHC. Riêng trong lĩnh vực xây dựng, nhóm các TTHC về cấp phép xây dựng, quy định về việc thu phí xây dựng đã bị bãi bỏ, nhờ vậy hàng năm người dân và doanh nghiệp hưởng lợi hàng ngàn tỷ đồng. Một trong số nhiệm vụ trọng tâm của Cục kiểm soát TTHC về công tác cải cách hành chính từ nay đến cuối năm 2013 là sẽ phối hợp với Hội đồng Tư vấn cải cách TTHC nghiên cứu, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ một số sáng kiến cải cách quy định TTHC trên các lĩnh vực liên thông giải quyết TTHC về đăng ký quyền sử dụng đất, khai và nộp thuế chuyển quyền sử dụng đất và đề xuất giải pháp cải cách TTHC trong thực hiện dự án đầu tư.

Hạn chế dễ thấy là không có một quy trình thủ tục đầy đủ, thống nhất từ khi chuẩn bị đầu tư đến lúc vận hành dự án. Nhiều thủ tục trong quy trình thủ tục thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất có sự chồng chéo, trùng lặp về mục tiêu, nội dung quản lý và cơ quan thực hiện. Quản lý nhà nước cũng chưa đảm bảo chặt chẽ, vì hầu như không có cơ quan nhà nước nào nắm toàn bộ hoạt động đầu tư của dự án mà chủ yếu là phối hợp thông tin, mỗi cơ quan nắm một mảng thông tin và còn yếu kém trong theo dõi, giám sát, đánh giá dự án đầu tư. Xuất hiện nhiều TTHC "con” trong quá trình thực hiện nên việc thực hiện trở nên phức tạp và kéo dài hơn quy định. Nhiều chương trình cải cách đưa ra nhưng còn thiếu thực tế…

Để đơn giản hóa các quy định về TTHC trong thực hiện dự án đầu tư, các doanh nghiệp đề nghị cần chuẩn hóa, cụ thể hóa việc lựa chọn nhà đầu tư theo 3 hình thức: đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu chọn lựa nhà đầu tư có sử dụng đất và chỉ định nhà đầu tư có sử dụng đất; bãi bỏ các thủ tục đăng ký đầu tư và thẩm tra, cấp giấy chứng nhận đầu tư để tránh sự trùng lặp, chồng chéo nội dung xét duyệt của các TTHC trong thực hiện dự án đầu tư; không yêu cầu nhà đầu tư phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép quy hoạch. Các nội dung của giấy phép phải được yêu cầu ngay trong nội dung của văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư… Ông Đậu Anh Tuấn, Phó trưởng Ban Pháp chế VCCI kiến nghị, giải pháp ngắn hạn nên thực hiện xây dựng bộ TTHC theo quy trình đầu tư của doanh nghiệp, đơn giản hóa hồ sơ, chuẩn hóa biểu mẫu, xây dựng mô hình chuẩn để khuyến nghị các địa phương áp dụng. Về dài hạn cần sửa đổi các Luật có liên quan như Luật đầu tư, Luật xây dựng, Luật đất đai, Luật bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, muốn xóa bỏ những rào cản thủ tục trước hết phải nâng cao năng lực xử lý công vụ, đặc biệt là năng lực tham mưu, xây dựng và giải quyết TTHC của đội ngũ cán bộ, công chức, đồng thời lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương phải xác định cải cách TTHC là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên và phải quyết tâm thực hiện. Đặc biệt là phải có cơ chế làm rõ, xử lý nghiêm đối với những cán bộ, công chức có hành vi tắc trách, gây cản trở trong việc giải quyết TTHC trong lĩnh vực đầu tư. Góp phần tích cực trong việc giảm bớt gánh nặng đối với cộng đồng doanh nghiệp và người dân.

                                      Tiến Dũng

                                      (TTXVN)