Xây dựng báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách bộ máy hành chính giai đoạn 2011-2016

    Ngày 14-7, tại thành phố Đà Nẵng, Đoàn Giám sát của Quốc hội tổ chức Hội nghị lấy ý kiến xây dựng báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, Trưởng Đoàn Giám sát chủ trì Hội nghị.

 

    Báo cáo của Đoàn giám sát cho thấy, trong hơn 20 năm qua, đặc biệt trong giai đoạn 2011-2016, thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng về đổi mới, kiện toàn tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị gắn với tinh giản biên chế, cải cách tiền lương, việc cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước đã đạt những kết quả quan trọng, góp phần vào thành tựu chung của đất nước.

Phó Chủ tịch Quốc Hội Uông Chu Lưu phát biểu tại Hội nghị

    Việc ban hành văn bản pháp luật đã cơ bản thể chế hóa kịp thời, đầy đủ các chủ trương, chính sách về cải cách tổ chức bộ máy nhà nước. Hệ thống văn bản pháp luật đã có sự chuyển biến, bảo đảm tính cụ thể và đồng bộ, thống nhất về mặt nhận thức, quan điểm, đường lối cũng như lộ trình thực hiện cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước ở các cấp, ngành; tạo cơ sở pháp lý, khoa học cho việc triển khai thực hiện cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương. Công tác cán bộ cũng từng bước được nâng cao, đáp ứng nhu cầu thực tiễn, công tác cải cách thủ tục hành chính hướng đến tính phục vụ ngày càng cao, đáp ứng được mong mỏi của người dân.

 

    Bên cạnh những kết quả đạt được, Đoàn giám sát nhận định còn một số tồn tại, hạn chế. Một số hệ thống văn bản pháp luật về tổ chức bộ máy hành chính nhà nước vẫn còn thiếu tính thống nhất, đồng bộ, còn tình trạng nhiều tổ chức, đơn vị trong cơ cấu tổ chức của các bộ, ngành nhưng không được quy định trong nghị định về tổ chức bộ máy của bộ, ngành đó. Phần lớn bộ, ngành, nhiều đơn vị sự nghiệp được thành lập theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng, mà không được ghi nhận trong nghị định quy định về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của bộ, ngành. Trong cơ cấu, tổ chức của các bộ, ngành, chính quyền địa phương còn tồn tại các mô hình tổ chức khác ngoài các đơn vị hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập. Cụ thể như, các văn phòng chuyên trách, ban chỉ đạo, ban quản lý, hội đồng, các tổ chức phối hợp liên ngành. Việc ban hành văn bản hướng dẫn về tổ chức bộ máy chưa kịp thời, thiếu thống nhất, thay đổi thường xuyên khiến tổ chức bộ máy của các cơ quan chuyên môn, nhất là ở địa phương, thiếu tính ổn định, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý nhà nước ở địa phương.

 

    Các ý kiến phát biểu tại Hội nghị đã đề xuất nhiều kiến nghị như: Không đưa quy định về tổ chức bộ máy và biên chế vào các văn bản luật, pháp lệnh không thuộc lĩnh vực tổ chức bộ máy; quy định cụ thể khung số lượng đầu mối, biên chế, cấp phó của các cơ quan làm cơ sở để rà soát, sắp xếp cơ cấu tổ chức bên trong các bộ; tổ chức các cơ quan chuyên môn ở địa phương phù hợp với yêu cầu, tính chất của từng đơn vị hành chính, hợp nhất một số cơ quan có chức năng, nhiệm vụ tương đồng; sửa đổi cơ chế phê duyệt biên chế sự nghiệp hằng năm, xây dựng chế độ hợp đồng có thời hạn đối với viên chức, bổ nhiệm có thời hạn đối với công chức, nghiên cứu thí điểm thực hiện bỏ chế độ công chức suốt đời.

 

    Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu khẳng định, trong hơn 20 năm qua, đặc biệt trong giai đoạn 2011-2016, việc cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước đã đạt những kết quả quan trọng, góp phần vào thành tựu chung của đất nước. Hệ thống thể chế, luật pháp tiếp tục được đổi mới và hoàn thiện. Cơ cấu tổ chức của Chính phủ được kiện toàn tinh gọn hơn và sắp xếp, điều chỉnh theo mô hình Bộ quản lý đa ngành, đa lĩnh vực với chức năng, nhiệm vụ tập trung vào quản lý vĩ mô; đã phân định rõ hơn chức năng, mô hình tổ chức của chính quyền địa phương phù hợp với đặc điểm đô thị, nông thôn, hải đảo; các cơ quan chuyên môn ở địa phương được tổ chức lại bảo đảm tính thống nhất, thông suốt và theo xu hướng thu gọn đầu mối. Việc quản lý biên chế, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong bộ máy hành chính nhà nước có bước được nâng lên. Tuy nhiên, kết quả giám sát cho thấy, hiện vẫn còn nhiều mục tiêu cải cách bộ máy hành chính nhà nước chưa đạt được như: Tổ chức bộ máy hành chính còn cồng kềnh, nhiều đầu mối và tầng nấc trung gian; còn tình trạng chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, chưa thực hiện tốt nguyên tắc một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm chính... 

 

    Hội nghị là hoạt động quan trọng của đoàn giám sát nhằm lắng nghe ý kiến phản biện của đại diện các cơ quan chịu sự giám sát ở trung ương và địa phương đối với những nhận định của Đoàn Giám sát, ý kiến tham gia của các thành viên Đoàn Giám sát, đại diện các Đoàn đại biểu Quốc hội và các chuyên gia nhằm bổ sung, làm sâu sắc hơn việc đánh giá những kết quả đạt được, những vấn đề tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và đặc biệt là kiến nghị các giải pháp để hoàn thiện chính sách, pháp luật, đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện các mục tiêu cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, bảo đảm tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và chất lượng phục vụ nhân dân của bộ máy hành chính nhà nước. Trên cơ sở các ý kiến, Đoàn Giám sát sẽ tiếp thu để xây dựng, hoàn thiện dự thảo Báo cáo kết quả giám sát, bổ sung đầy đủ lập luận, số liệu, phụ lục kèm theo để báo cáo tại Phiên họp toàn thể lần thứ ba của Đoàn Giám sát dự kiến tổ chức vào cuối tháng 7, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp tháng 8 và tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ tư vào tháng 10-2017.